Kontrolując astmę nie musisz walczyć o każdy oddech
Męczące napady duszności i kaszlu, świszczący oddech oraz uczucie ściskania w klatce piersiowej – to objawy charakterystyczne dla astmy, która może prowadzić do trwałego upośledzenia oddechowego. Jako choroba przewlekła i zapalna dróg oddechowych, pojawia się najczęściej w wieku dziecięcym i pozostaje z nami do końca życia.
Ataki duszności i problemy z oddychaniem o różnym nasileniu, następują zwykle w godzinach porannych – pomiędzy godz. 2.00 a 5.00, ale także po wysiłku fizycznym czy też na skutek oddziaływania zanieczyszczonego lub drażniącego środowiska, jak np. zimne i suche powietrze. Czasem zdarzają się kilka razy na dobę, a czasem kilka razy w miesiącu. Pomiędzy napadami – zwłaszcza, gdy choroba ma łagodny przebieg – nasze samopoczucie poprawia się na tyle, że trudno nawet zorientować się, że chorujemy na astmę.
Astmę potęguje alergia
Przypadłość ta zbiega się najczęściej z naszą alergią a w szczególności, jeśli źle reagujemy na alergeny wziewne, jak m.in.: roztocza w kurzu, pyłki roślin czy sierść zwierząt. Oczywiście uczulających nas czynników jest dużo więcej, a ryzyko zachorowania na astmę zwiększa się, gdy dodatkowo przechodzimy infekcję lub przeziębienie. Astma może być też niealergiczna, kiedy nie udaje się ustalić przyczyny uczulenia.
Choroba ta, wskutek nieustannie trwającego procesu zapalnego, powoduje zmiany w kurczących się oskrzelach, zwykle nie przeszkadza to nam normalnie żyć. A wręcz trzeba zaprzyjaźnić się z nią przyjmując, że nie zawsze będzie miała łagodny przebieg.
Wydolność oddechowa, która u każdego z nas zmniejsza się z wiekiem, w przypadku astmy następuje dużo szybciej. Poza tym o ok. 30-50 proc. większe jest ryzyko pojawienia się chorób współwystępujących, takich jak: nadciśnienie tętnicze, niewydolność krążenia, choroba wieńcowa czy zawał serca.
Przy astmie unikajmy grypy i przeziębienia
Dla zminimalizowania objawów astmy, warto unikać wyzwalających ją czynników, np. eliminując kurz poprzez częste sprzątanie, pranie w specjalnych proszkach czy też zakup pościeli antyalergicznej. Warto poddać się też odczulaniu. W okresach największych zagrożeń, a więc wiosną lub późną jesienią, gdy nasilają się przeziębienia i zachorowania na grypę trzeba unikać dużych skupisk ludzkich, wystrzegać się osób kichających i kaszlących, a najlepiej zaszczepić się.
Bywa, że choroba ma charakter zawodowy i nasila się wyłącznie w pracy. Trzeba wtenczas rozważyć zmianę miejsca zatrudnienia. W astmie szkodliwe jest też czynne i bierne palenie papierosów. Palący astmatyk jest oporniejszy na leczenie i musi przyjmować większe dawki leków. Jednocześnie bardziej narażony jest na rozwoju groźnej, nieuleczalnej choroby, jaką jest przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP).
Leki niezbędne na kolejny oddech
Astmę należy leczyć, najlepiej systematycznie zgodnie z zaleceniem specjalisty. Niezwykle skuteczne, bo dające szansę na kolejny swobodny oddech są sterydy wziewne, które możesz bezpiecznie stosować latami. Poważne zaś powikłania zdarzają się wyjątkowo rzadko. Co najważniejsze, sterydy wziewne po zażyciu nie trafiają do całego ustroju, ale działają w miejscu podania, czyli w oskrzelach.
Zwykle sami aplikujemy sobie leki za pomocą inhalatora. Ponieważ istnieje wiele różnych urządzeń, ważne jest, aby lekarz wcześniej zademonstrował, jak je prawidłowo używać. Źle podany lek nie przyniesie nam bowiem ulgi w chorobie.
Możemy też sami kontrolować astmę, oceniając stan swojego zdrowia za pomocą Testu Kontroli Astmy. Stworzony został na podstawie analizy wielu pytań, zadawanych chorym przez lekarzy. Pomocny przy zaostrzeniu choroby jest też pomiar szczytowego przepływu wydechowego (PEF). Można wykonać go samemu, a urządzenie jest dostępne w aptece. Obie metody pozwalają na świadome zaangażowanie oraz lepszą kontrolę astmy, co w rezultacie poprawia jakość życia. Jednocześnie takie monitorowanie własnego samopoczucia ułatwi lekarzowi ocenę i skuteczniejsze leczenie.
